سیدضیا ایمانی - مدیرعامل سابق بانک صادرات ایران: با توجه به رویکرد گذشته بانک مرکزی در خصوص ادغام برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری در شبکه بانکی، رویکرد اخیر بانک مرکزی مبنی بر تعیین تکلیف و یا انتقال موسسات مالی و اعتباری، تجربه خوبی بود. به گونه‌ای که مشکلات گذشته در خصوص انحلال و یا ادغام موسساتی نظیر ثامن‌الحجج، این بار اتفاق نیفتاد و بانک مرکزی با یک هنر و ظرافت خاصی، انتقال و تعیین تکلیف سه موسسه مالی و اعتباری را به گونه‌ای به سرانجام رساند که تقریباً هیچ حاشیه در فضای ذهنی مردم ایجاد نکرد و از این منظر، اتفاق بسیار مهمی است. یعنی سپرده‌گذاران این موسسات در سطح جامعه برخلاف سال‌های گذشته، دچار نگرانی و استرسی نسبت به وضعیت سپرده‌های خودشان نشدند.
بنابراین اقدام اخیر بانک مرکزی در این حوزه، بسیار مناسب و موثر بوده و به بهترین شکل انجام شد، چرا که می‌دانیم با توجه به تجربیات سال‌های گذشته در بحث ادغام یا انحلال موسسه یا بانک، همواره التهاباتی ایجاد شده و واکنش‌هایی از سوی سپرده‌گذاران، مردم و سهام‌داران آن بانک‌ها در سطح جامعه رقم می‌خورد و مدیریت این فضا در گذشته با مشکلاتی مواجه بود و به نوعی منجر به بحران شده بود.
در اقدام اخیر سیاست‌گذار مبنی بر تعیین تکلیف و یا انتقال سه موسسه مالی و اعتباری در شبکه بانکی کشور، چند نکته حائز اهمیت است. اولاً بانک مرکزی همه مسائل و مشکلات موسسه مالی و اعتباری مورد نظر را دقیق بررسی کرد و با ظرافت خاصی سپرده‌های مردم در این موسسات را تعیین تکلیف کرد. ثانیاً بعد از اینکه همه این اقدامات فنی و کارشناسی را انجام داد، به سراغ گام نهایی یعنی تعیین تکلیف و یا انتقال رفت.
این در حالی است که در گذشته شاهد بودیم که در بانک مرکزی به دلیل نبود تجربه، قبل از اینکه بحث کارشناسی و فنی انحلال یا ادغام مطرح شود، اول خود اصل موضوع مطرح و رسانه‌ای می‌شد و در ادامه تلاش می‌شد که این اقدام کمترین مشکل و حاشیه را داشته باشد که طبیعتاً چنین اتفاقی نمی‌افتاد و شاهد حواشی و بحران در این حوزه بودیم. اما در اقدام اخیر بانک مرکزی، درایت خاصی در دستور کار قرار گرفت و ابتدا قبل از اینکه موضوع رسانه‌ای شود، زوایای مسائل و مشکلات ناشی از این انحلال و یا انتقال را کاملاً فنی و حرفه‌ای و کارشناسی بررسی کرد و در نهایت هنگامی که به جمع‌بندی در خصوص اصلاح مدنظر رسید، به اطلاع عموم مردم رسید. به گونه‌ای که اکنون پس از تعیین تکلیف موسسات اعتباری اعلام شده از سوی بانک مرکزی، هیچ نگرانی و التهابی در میان سپرده‌گذاران و مردم مشاهده نمی‌شود.
ناترازی موسسات یاد شده به گونه‌ای بود که در خصوص تورم و رشد نقدینگی و پایه پولی، نقش اثرگذاری داشتند. این موسسات ناتراز در شبکه بانکی، هم چارچوب‌های مقرراتی و استانداردهای بانک مرکزی را رعایت نمی‌کردند و هم با خلق پول باعث می‌شدند که مشکلات اقتصادی و پولی در نظام بانکی شکل بگیرد. حال با رویکرد مهم بانک مرکزی در خصوص اصلاح این موسسات، منابع بانکی در مسیر درست خود قرار خواهد گرفت. وقتی هم که منابع بانکی در مسیر درست همچون تولید تزریق شود، مشکلات افزایش نقدینگی و تورم را بیشتر نخواهد کرد و رو به کاهش خواهد بود و از معضلات و بحران‌های اجتماعی نیز جلوگیری می‌کند.
از سوی دیگر، سپرده‌گذاران بانکی هم با یک اطمینان بیشتری نسبت به اینکه شبکه بانکی به سمت اصلاح و رفع ناترازی حرکت می‌کند، اقدام به سپرده‌گذاری خواهند کرد. به بیان دیگر با اصلاح بانک‌ها و موسسات ناتراز توسط بانک مرکزی، یک نوع آرامش در میان سپرده‌گذاران، مردم و حتی شبکه بانکی رقم خواهد خورد. به هر حال، وقتی یک بانک دچار ناترازی و اضافه برداشت شود، خب این رویه منجر به نگرانی در سطح مدیران و کارمندان بانک می‌شود، بنابراین با اصلاح ناترازی، شاهد آرامش در بدنه بانک و سپرده‌گذاران خواهیم بود. از سوی دیگر در شبکه بانکی هم اتفاق مثبتی رقم خواهد خورد، به گونه‌ای که با رفع ناترازی بانک‌ها و انحلال موسسات غیرقابل رفع شدن، مدیران سایر بانک‌ها نیز خیالشان راحت است که در کشور و نظام بانکی، بانک و موسسه ناتراز و زیان‌ده نداریم. در مجموع این رویکرد هم برای سپرده‌گذاران و هم برای بانک‌ها مهم و اثرگذار است.
برای تداوم این مسیر، بانک مرکزی نیاز به یک استراتژی چند ساله دارد، زیرا بانک مرکزی با توجه به ظرفیت‌های کنونی، نمی‌تواند در مدت کوتاهی و به سرعت همه ناترازی‌های شبکه بانکی را حل و فصل کند و قطعاً نیاز به دوره مشخص چند ساله دارد تا با یک برنامه‌ریزی استراتژیک، دقیق و کارشناسی، بتواند ریشه ناترازی را از شبکه بانکی کشور، جمع کند.
نظر شما