پروفسور "رابرت شاپیرو"، استاد و مدیر پیشین موسسه سیاست و تحقیقات اجتماعی و اقتصادی دانشگاه کلمبیا آمریکا، معتقد است با توجه به تحریمهایی که بر علیه ایران از سوی ایالات متحده آمریکا وجود دارد، بنابراین تجارت با کشورهای همسایه و توافقات تجاری دوجانبه و چندجانبه میتواند به بهبود وضعیت صادرات و واردات آن کمک کند.
"رابرت شاپیرو"، استاد دانشگاه کلمبیا آمریکاست. وی دکتری خود را از دانشگاه شیکاگو اخذ کرده است. وی رئیس سابق دانشکده علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا و مدیر موسسه سیاست و تحقیقات اجتماعی و اقتصادی دانشگاه کلمبیا و عضو انجمن آمریکایی برای پیشرفت علم بوده است. او در سال ۲۰۱۲ جایزه برجسته دانشکده کلمبیا و در سال ۲۰۱۰ نیز جایزه دستاورد ویژه انجمن آمریکایی تحقیقات افکار عمومی (NYAAPOR) را دریافت کرد. او در فضای سیاسی و اقتصادی آمریکا با علایق تحقیق و تدریس در افکار عمومی، سیاستگذاری، رهبری سیاسی، رسانههای جمعی و کاربرد روشهای آماری تخصص دارد.
وی ویراستار بخش "نظرسنجیها -روندها"، فصلنامه افکار عمومی بوده است و در حال حاضر رئیس کمیته مشورتی این مجله است. او همچنین در هیات تحریریه فصلنامه علوم سیاسی، فصلنامه مطالعات ریاست جمهوری، فصلنامه افکار عمومی و بررسی انتقادی فعالیت میکند و رئیس هیات مدیره مرکز تحقیقات افکار عمومی راپر است. تحقیقات کنونی او به بررسی قطبی شدن حزبی و سیاست ایدئولوژیک در ایالات متحده و همچنین سایر موضوعات مرتبط با افکار عمومی و سیاستگذاری میپردازد. متن زیر حاصل گفتگوی هفتهنامه "تازههای اقتصاد" با "رابرت شاپیرو"، استاد دانشگاه کلمبیا آمریکا است.
نقش انتظارات در بروز نوسانات نرخ ارز چیست و چگونه می توان با کنترل انتظارات، نوسانات نرخ ارز را کاهش و پول ملی را تقویت کرد؟
من فکر میکنم بدیهی است که با کنترل نرخ ارز و انتظارات تورمی، بانکهای مرکزی میتوانند با سیاستهای مالی مشخص و دقیق، پول ملی را تقویت کنند. برای نمونه، فدرال رزرو آمریکا در تلاش است تا با کنترل انتظارات در نرخ ارز و نرخ سود بانکی، تورم را روی دو درصد کنترل کند، تلاشی که تاکنون موفقیت آمیز بوده است.
چه راهکارهایی برای بهبود انتظارات مثبت و همگرایی در جامعه وجود دارد و نحوه تدوین سیاستهای پولی و مالی چه نقشی در این زمینه میتواند داشته باشد؟
بانکهای مرکزی اقتصاد جامعه را به گونهای مدیریت میکنند که انتظارات مردم برآورده شود. سیاستهای پولی و مالی دو ابزار مهم اقتصادی هستند که بانکهای مرکزی برای مدیریت اقتصاد و در نتیجه برآوردن انتظارات مردم یک جامعه از آنها استفاده میکنند، اگر چه نه همه انتظارات، اما حداقل بخشی از انتظارات مردم را از این طریق تامین میکنند. اما از نظر تاریخی ثابت شده است که ثبات مالی و پولی، همزمان برای دولتها دشوار است و بانکهای مرکزی نقش برجستهای در این میدان جنگ دارند.
اعتماد عمومی به دولت و شفافیت در سیاستها چه نقشی در دیدگاه و انتظارات مردم در حوزههای مختلف اقتصادی از جمله تورم و نرخ ارز دارد و چه راهکارهایی برای افزایش اعتماد عمومی به سیاستهای کلان اقتصادی وجود دارد؟
اعتماد عمومی در بخش انتظارات مهم است. اما برای مثال، ایالات متحده آمریکا در حال حاضر دارای مردمی است که متعلق به حزب جمهوری خواه یا دموکرات هستند. به عبارت دیگر، مردم تقریباً از این دو حزب حمایت میکنند و تحت تاثیر این دو حزب هستند. بر همین اساس، مردم به رهبران حزب مخالف اعتماد ندارند، به همین دلیل است که اعتماد به طور کلی به بایدن در دولت فعلی پایین است و جمهوری خواهان اعتماد ندارند، از سویی رای دهندگان مستقل تا حدودی بیشتر اعتماد دارند، اما حتی دموکراتها نیز به دلیل برداشتهایی که دولت انجام داده است، نسبت به گذشته حمایت پایینتری دارند. برای نمونه دولت بایدن در مورد قیمتهای بالا و اجارهبها و در سایر حوزههای سیاستی مانند مرز جنوبی خوب عمل کرده است.
به نظر شما ، نقش رسانهها در نحوه انتشار اخبار و اطلاعات و تاثیرگذاری آن بر انتظارات مردم چیست و چگونه بر کنترل و یا تشدید تورم و حفظ ارزش پول ملی میتواند تاثیرگذار باشد؟ به صورت کلی، مسئولیت رسانهها در کنترل انتظارات جامعه چیست؟
فکر میکنم رسانهها در تقویت مشکلات نقش خاصی دارند. با وجود این، افراد میتوانند در زندگی و تجربیات شخصی مستقیم خود، قیمتهای بالایی را در اجارهها احساس کنند، بنابراین رسانهها از این نظر اهمیت کمتری دارند. در عین حال، رسانهها میتوانند در ایجاد انتظارات در جامعه نقش داشته باشند.
تقویت ارزش پول ملی به عنوان یکی از مهمترین اقدامات دولتها شناخته میشود. پیشنیازهای رسیدن به این هدف چیست؟
بانکهای مرکزی با کنترل نرخ ارز و تورم میتوانند پول ملی را تقویت کنند. از دیگر اقدامات برای تقویت پول ملی، میتوان به افزایش جذب سرمایهگذاری خارجی، افزایش تولید داخلی، توسعه صادرات و کاهش واردات اشاره کرد. به عبارتی، تراز تجاری در این میان نقش دارد.
انعقاد قراردادهای پولی دوجانبه و چندجانبه با کشورها در حوزه تجارت خارجی تا چه اندازه می تواند به تقویت ارزش ریال ایران کمک کند؟
ایران در حال حاضر با تحریمهای بسیاری از سوی ایالات متحده آمریکا مواجه است، بنابراین تجارت با کشورهای همسایه و توافقات تجاری دوجانبه و چندجانبه میتواند به بهبود وضعیت صادرات و واردات آن کمک کند. ایران در سال گذشته میلادی به عضویت چندین سازمان بینالمللی درآمد که میتواند به وضعیت اقتصادی آن کمک کند. به صورت کلی، کشورهای بزرگ و توانمند، پول ملی خود را از طریق کنترل تورم، مهار نرخ ارز، حفظ ثبات ملی و تنظیم نرخ بهره تقویت میکنند.
نظر شما