طارق رئوف - مدیر پیشین سیاستهای امنیتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی: میراث قدرتهای استعماری در تعیین مرزها در مناطق خاورمیانه، به همراه میراث فعالیتهای هفت خواهران (هفت شرکت بزرگ نفتی) و ادامه قیمت گذاری نفت و گاز به دلار آمریکا، از جمله دلایل اقتصادی و سیاسی منازعات در خاورمیانه است. به علاوه حمایت بی قید و شرط از یک دولت توسعه طلب بدون مجازات یعنی اسرائیل منبع تداوم بحرانها در خاورمیانه است. تهاجم آمریکا به عراق و لیبی و دامن زدن به مسائل سوریه نیز به تداوم بحران در خاورمیانه منجر شده است. رویارویی با ایران، پایگاههای نظامی ایالات متحده در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و مداخلات خارجی در سالهای اخیر، بحران را در این منطقه تداوم داده است. همگی این مسائل پیامدهای بسیار منفی برای منطقه داشته است. سیاستهای ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک غرب و اختلاف و درگیری، به اقتصاد و جوامع آسیب وارد کرده است.
در خصوص اثر تنشها و مسائل منطقهای بر بازارها باید گفت که بازارهای ارز به شدت تحت تأثیر ارز دلار آمریکا هستند که بدون پشتوانه چاپ میشود. زیرا این ارز پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارند و آمریکا میتواند هر چقدر که بخواهد، برای تضعیف سایر ارزها دلار چاپ کند. تا زمانی که بیش از ۷۰ درصد تجارت جهانی و تراکنشهای مالی و قیمت گذاری نفت و گاز به دلار آمریکا انجام میشود، سایر ارزها آسیبپذیر میمانند. بورسهای لندن و فرانکفورت نیز اهداف مشابهی را دنبال میکنند. بنابراین، سیستم پولی بینالمللی باید نقش دلار آمریکا را تا حد زیادی کاهش دهد.
فدرال رزرو ایالات متحده، بانک مرکزی اتحادیه اروپا و بانک انگلستان، سه بازیگر اصلی تاثیرگذار بر بازار ارز و تعیین نرخ ارز هستند. آنها با یکدیگر همکاری میکنند و در عین حال نیز رقابت میکنند. درباره ارزهای دیجیتال، این نکته وجود دارد که تاکنون تنظیمگری در این بخش صورت نگرفته، اما بانکهای مرکزی و تنظیمکنندههای کشورها میتوانند در صورت نیاز، به راحتی ارزهای دیجیتال را کنترل کنند.
در حال حاضر، دلار آمریکا قدرتمند است و رنمینبی چین نمیتواند با دلار آمریکا رقابت کند. با این وجود، یورو میتواند چالشی ایجاد کند، اما اقتصاد ایالات متحده، قدرت خود را از هزینههای نظامی و تجاری میگیرد و توانسته آن را حفظ کند. تا زمانی که سیستم مالی بینالمللی برتون وودز اصلاح نشود و سایر ارزهای قوی ظاهر نشوند، سلطه دلار ادامه خواهد داشت. ایالات متحده، اتحادیه اروپا و کشورهایی مانند ژاپن، هیچ علاقهای به تغییر سیستم موجود ندارند، زیرا از آن سود میبرند.
نظر شما