"تام لی" معتقد است که درست مانند بیماری همهگیری کرونا، جنگها بر عملکرد بانکهای مرکزی در سراسر جهان تاثیرگذار بوده است.
چشمانداز اقتصاد جهانی تعادل شکنندهای دارد و تورم بر آن تاثیر میگذارد. در حالی که به نظر میرسد تورم جهانی در حال کاهش است، خطر موج دوم فشار قیمتها که ناشی از درگیریهای ژئوپلیتیکی و اختلالات عرضه در دریای سرخ است، وجود دارد. جهان در شرایط فعلی راههای زیادی برای کنترل تورم فزاینده پیش روی خود نمیبیند. موجهای تورمی پیاپی، اقتصادها را فرسوده کرده و فشار زیادی به رفاه خانوارها و به ویژه افراد کمدرآمد و دارای درآمد ثابت وارد میکند، چرا که نمیتوانند درآمد خود را به اندازه تورم افزایش دهند. علاوه بر این، بازار کار قویتر از حد انتظار میتواند تقاضای مصرفکننده و قیمتها را افزایش دهد. در حالی که به نظر میرسد شوکهای تورمی ناشی از همهگیری کرونا تمام شده است، برخی عوامل میتوانند تورم را افزایش دهند. فشارهای ژئوپلیتیکی، افزایش هزینههای حمل و نقل به دلیل درگیری در خاورمیانه و دریای سرخ و قیمت انرژی میتواند در عرضه اختلال ایجاد کرده و تورم را افزایش دهد. همچنین تقاضای زیاد مصرفکننده و رشد مداوم دستمزدها که در سال ۲۰۲۳ حدود دو برابر میانگین قبل از همهگیری در کشورهای پیشرفته افزایش یافت نیز میتواند باعث افزایش مصرف و رشد قیمتها شود.
افزایش هزینههای مسکن و تهیه سرپناه، حدود یک سوم از شاخص قیمت مصرفکننده را تشکیل میدهد که به طور کلی بزرگترین جزء آن است. اگر قیمتها شتاب بگیرند، ریسکهای تورمی قویای را به همراه دارد. در این راستا هفتهنامه "تازههای اقتصاد"، گفتوگویی با "تام لی"، استاد دانشگاه پومانا آمریکا داشته که در ادامه میآید. حوزههای مطالعاتی وی امنیت پژوهی است. مقالات و کارهای مطالعاتی وی در نشریات و رسانههای معتبر بین المللی از جمله مجله "امنیت و امور بینالملل آسیایی"، فارن افیرز، واشنگتن پست، هیل و دیپلمات منتشر شده است. وی مدرک دکتری خود را از دانشگاه کالیفرنیا، ایروین گرفته است. وی محقق سابق فولبرایت و عضو بنیاد صلح ساساکاوا ژاپن است.
مسئله تورم و کاهش قدرت خرید، یکی از چالش برانگیزترین مسائل است که بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند. راهکارهای نوین برای مهار تورم چیست؟
تدوین سیاستهای مالیاتی منصفانه، افزایش تولید و در نتیجه افزایش درآمد مردم میتواند باعث کاهش تورم در اقتصاد شود. هر اقتصادی ویژگیها و نقاط ضعف مخصوص خود را دارد، اما اینگونه سیاستها در هر جامعه اقتصادی، جهت کاهش تورم تاثیرگذار خواهد بود. افزایش درآمد جامعه، تدوین سیاستهای اقتصادی جهت حل مشکل بیکاری و افزایش اشتغال میتواند انتظارات منفی را در جامعه کاهش دهد.
بانکهای مرکزی در مواجهه با معضل تورم چگونه باید رفتار کنند؟ چقدر جلوگیری از بروز نوسان در بازار ارز، میتواند به حل مسئله تورم کمک کند؟
تدوین سیاستهای پولی مناسب و سیاستهای انقباقضی توسط بانکهای مرکزی میتواند در کاهش تورم اثرگذار باشد. اما موج تورمی که اکنون بیشتر اقتصادها با آن درگیر هستند و تحت تاثیر بیماری همهگیر کرونا نیز تقویت شده است، به تلاشهای بیشتری نیاز دارد.
نقش سیاستهای ارتباطی و رسانهای بانکهای مرکزی را در کاهش انتظارات منفی جامعه و آگاهسازی مردم نسبت به تصمیمات ضدتورمی دولتها موثر میدانید؟
سیاستهای رسانهای تاثیرگذار هستند. رسانهها بر افکارعمومی تاثیرات غیرقابل اجتنابی دارند و میتوانند انتظارات تورمی ایجاد کنند. اما نباید در مورد نقش رسانهها بزرگنمایی کرد و از سایر متغیرها غافل بود. درآمد مردم و توان خرید، مسائلی هستند که توسط مردم در جامعه لمس میشوند، بنابراین باید بر این قبیل مسائل تمرکز کرد.
آیا وقوع تنشهای سیاسی، جنگها و تحولات ناگهانی در جهان، بر اقدامات بانکهای مرکزی تاثیر منفی دارند؟ آیا تنش سیاسی، اثرگذاری تصمیمات بانکهای مرکزی را کاهش میدهد؟
بله تنشهای سیاسی، اثرگذاری تصمیمات بانکهای مرکزی را کاهش میدهد. تحولات بینالمللی مانند بیماری همهگیر کووید ۱۹ به شدت زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار داد و باعث افزایش تورم در سراسر جهان شد. جنگ اوکراین و جنگ در غزه نیز بر عملکرد بانکهای مرکزی در سراسر جهان تاثیرگذار بوده است. بنابراین این نکته حائز اهمیت است که تاثیرات منفی بر اقتصاد، صرفا مولفهها و متغیرهای اقتصادی نیستند. عوامل سیاسی و متغیرهای ژئوپلیتیک نیز بر اقتصادها تاثیرگذار هستند و تصمیمات بانکهای مرکزی را تحتالشعاع قرار میدهند.
نظر شما