غلامرضا مرحبا- عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس: دلار به‌ عنوان تنها ارز حاکم، ابزاری در دست ایالات متحده شد که به این کشور اجازه داد منویات خود را در حوزه اقتصاد به دیگر کشورها تحمیل کند. این وضعیت منافع مالی و اقتصادی زیادی برای آمریکا به ارمغان آورد و هر بار که این کشور خواست، اقتصاد دیگر کشورها را تحت تاثیر قرار داد. پس از انقلاب اسلامی، ایران نیز با مشکلات ناشی از سیطره دلار مواجه بود. اتفاقات ناخوشایند اقتصادی در کشور ما به‌ طور مستقیم ناشی از تسلط دلار بود. ایالات متحده با استفاده از این تسلط، تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کرد که مبادلات بین‌المللی ما را محدود کرد و ما را به سمت روش‌هایی مانند مبادله کالا به کالا و تهاتر سوق داد.

پیمان‌های دوجانبه ارزی و اقتصادی بین کشورها می‌تواند به خروج از سیطره دلار کمک کند. در حال حاضر، بسیاری از کشورها که حتی روابط نرمالی با ایالات متحده دارند، از این پیمان‌ها و ارزهای ملی به ‌جای دلار استفاده می‌کنند تا مبادلات خود را تحت کنترل و تسلط خود داشته باشند. اقدام بانک مرکزی در ایجاد مبادلات دوجانبه با کشورهای مستقل و دوست که روابط خوبی با ما دارند و در سیاست‌گذاری‌های خود استقلال دارند، بسیار مفید و موثر است. این اقدام می‌تواند ما را به سمت استقلال اقتصادی سوق دهد.

به دلیل تسلط دلار و اینکه این ارز یگانه ارز بین‌المللی است، حتی ارزهایی مانند یورو نیز نتوانسته‌اند جای آن را بگیرند. آمریکایی‌ها تحریم‌ها را به‌ گونه‌ای طراحی کرده‌اند که مبادلات ما را محدود کنند. استفاده از مبادلات دوجانبه و ارزهای ملی می‌تواند در دور زدن و بی‌اثر کردن تحریم‌ها بسیار موثر باشد.

غیر از روسیه، ما می‌توانیم با بسیاری از کشورها چنین پیمان‌هایی داشته باشیم. به‌ عنوان مثال، عربستان که ارتباط خوبی با آمریکا دارد، در بخشی از مبادلاتش با چین از یوآن استفاده می‌کند. همچنین، آرژانتین و برزیل از ارز ملی خود در مبادلات استفاده می‌کنند. ما می‌توانیم با کشورهایی مانند هند، چین و همسایگان خود که شریک تجاری‌مان هستند، مبادلات منطقه‌ای دو و چندجانبه داشته باشیم. توسعه پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه با کشورهای مختلف، به‌ ویژه در شرایط تحریم، می‌تواند به کاهش تاثیرات منفی دلار و تحریم‌ها بر اقتصاد ایران کمک کند و به استقلال اقتصادی کشور منجر شود.