برای ارائه یک پاسخ کلی درباره میزان اثرگذاری رسانهها بر افکار عمومی، ابتدا باید تاکید کرد که ما انسانها همیشه به اخبار وابسته هستیم تا جایی که اصطلاح اخبار به گزارشهایی در مورد رویدادهایی اشاره دارد که بر ما تاثیر میگذارد. بنابراین، اخبار به این ترتیب همیشه برای زندگی و جوامع بشری ضروری بوده است. اما من فرض میکنم که شما به ویژه به تاثیر گزارشهای خبری با فناوری پیشرفته معاصر علاقه دارید. هر چه بیشتر تحت تاثیر رویدادهای راه دور قرار بگیریم، نیاز ما به اطلاع از آن رویدادها بیشتر میشود. بنابراین، نیاز بیشتر به اخبار موثق و آسیبپذیری ما در برابر گزارشهای تحریف شده و نادرست بیشتر میشود.
در واقع در عصری به سر میبریم که رسانهها مختلف و گوناگون شدهاند. این موضوع باعث شده تا تشخیص اخبارموثق از غیرموثق سخت و دشوار شود.
رسانهها به وضوح میتوانند تقریباً بر هر جنبهای از بازار و حتی تصمیمات نهادهایی مانند فدرال رزرو و یا بانک مرکزی اروپا نیز تاثیر بگذارند. اخبار میتواند تورم، اضطراب مصرفکننده، اعتماد یا بیاعتمادی به ارزها، سیستم بانکی، املاک و مستغلات، حتی نرخ جرم و جنایت را تقویت یا مختل کند. در برخی از موسسات، آموزشهایی با عنوان اخلاق روزنامهنگاری وجود دارد که در آن اصول حقیقتگویی، حقوق بشر و ... مورد مطالعه قرار میگیرد. من فکر میکنم با توجه به تاثیر عظیم رسانهها، نیاز شدیدی به ایجاد اخلاق روزنامهنگاری عمومیتر وجود دارد.
امروزه در بسیاری از کشورها، قانون اساسی یا حداقل رویههای رایجی برای اجازه دادن به فعالیت مطبوعات آزاد وجود دارد، اما حتی دموکراسیهای بسیار لیبرال نیز سانسور و محدودیتهایی دارند. در چنین شرایطی، دولتها و بانکها تنها به انتشار آنچه که گزارشها و پیشبینیهای مثبت و درست میدانند، با استفاده از روزنامهها، تلویزیون و فضای اینترنت، برای بیان برنامهها و اقدامات خود متوسل میشوند.
برای مدیریت فضای رسانهای در حوزه اقتصاد، باید نهاد اصلی اقتصادی در امر اطلاعرسانی فعال باشند. مقامات اقتصادی باید در دسترس بوده و اطلاعرسانی به موقع و صحیح از تحولات داشته باشند. اطلاعرسانی دقیق و به موقع، میتواند از ایجاد شایعات و اخبار نادرست که آثار منفی بر اقتصاد دارد، جلوگیری کند. بانک مرکزی میتواند رسانه خاص خود را داشته باشد و در عین حال، آن رسانه از درجه استقلال نیز برخوردار باشد. البته مدیریت فضای رسانهای به معنای ایجاد محدودیت برای رسانههای دیگر نیست. از سوی دیگر، استقلال رسانهای به معنای بیتوجهی در انتشار اخبار نیست. نقد نیز تعریف دارد و باید بر مبنای رعایت اخلاق رسانهای باشد.
برای مردم لازم و ضروری است که اخبار قابل اعتمادی را دریافت کنند. تقریباً بدون استثنا، ناآرامیها و تحولات در زمانی که مردم احساس میکنند اطلاعات آنها توسط منابع خبری غیرقابل اعتماد دستکاری شده است، تشدید میشوند.
بانک مرکزی، نهادها و موسسات اقتصادی میتوانند اخبار و گزارشهای دقیق ارائه کنند و رسانهها نیز باید در انعکاس اخبار، نهایت دقت را به خرج دهند. آنها باید نسبت به تاثیر گزارشها و اخبار بر وضعیت اقتصادی مردم حساسیت لازم را داشته باشند. نظر به اهمیت اخبار و گزارشهای رسانهای، منابع دریافت اخبار اقتصادی حائز اهمیت است. ایده داشتن رسانههای وابسته برای بانکهای مرکزی، ایده خوبی است، اما این نباید به معنای این باشد که رسانههای مستقل در امر نقد سیاستهای اقتصادی در حاشیه باشند. در عین حال، نقد رسانهای هم نباید به معنای بیتوجهی به اخلاق رسانه باشد.
نظر شما