این اقدام که حاصل مطالعات فراگیر، ارزیابی جامع یکساله بستر اجرایی و فنی و برگزاری جلسات هماهنگی با فعالان حوزه تجارت خارجی است، گامی اساسی در جهت یکپارچهسازی و همگرایی نرخهای ارز و مدیریت کارآمد بازار ارز به شمار میرود.
پیش از این، بازار ارز غیررسمی با عدم شفافیت، نبود ابزارهای نظارتی کارآمد و همچنین محدودیتهای اطلاعاتی، بستری نامناسب برای فعالان اقتصادی فراهم کرده بود. نوسانات شدید و غیرقابلپیشبینی نرخ ارز بازار غیررسمی، هزینهها و ریسکهای اقتصادی را برای تجار و واردکنندگانی که در مقاطعی امکان تامین ارز در بازار رسمی را نداشتند، افزایش میداد و عموما زمینهساز شکلگیری رفتارهای سوداگرانه میشد. در چنین وضعیتی، ارزیابی دقیق از آینده و مدیریت بهینه منابع ارزی، برای فعالان اقتصادی، دشوار و پُرریسک بود. اکنون با راهاندازی بازار ارز تجاری، شرایط برای عرضه و تقاضای شفافتر و کاراتر ارز فراهم شده است. حضور فعالان تجاری و شرکتهای مختلف برای تامین و عرضه ارز، نه تنها عمق بازار ارز تجاری را افزایش میدهد، بلکه فرصت مناسبی برای شکلگیری یک بازار رقابتی و نظاممند را نیز پدید میآورد. همگرایی نرخ ارز غیررسمی با نرخهای کشف شده در بازار ارز تجاری به صورت تدریجی موجب خواهد شد که نوسانات شدید و ناگهانی بازار ارز کنترل شود و نرخ ارز صرفا در دامنه مثبت و منفی ۳ درصد به صورت روزانه نوسان داشته باشد. به عبارت دیگر، با این ابتکار و تحول ساختاری از سوی بانک مرکزی، انتظار میرود سایه جهشهای نرخ ارز که موجب برهم خوردن ثبات اقتصادی میشوند، از اقتصاد ایران دور شود.
یکی از ابعاد کلیدی بازار ارز تجاری، حضور گسترده و فعال تجار و فعالان اقتصادی است. در حال حاضر، بالغ بر ۱۲۰ هزار تاجر بینالمللی در کشور وجود دارند که از این پس میتوانند در این بازار، نیازهای ارزی خود را تأمین کرده و یا مازاد ارز را برای فروش و عرضه ارائه دهند. این موضوع علاوه بر افزایش عمق و بهبود کارایی بازار، زمینه را برای تعیین نرخ ارز بر مبنای مکانیسم عرضه و تقاضای واقعی فراهم میکند. در نتیجه، چشمانداز آینده این سامانه معاملاتی، بازاری با شفافیت بیشتر، قابلیت پیشبینیپذیری بالاتر و زمینهسازی برای سیاستگذاریهای ارزی فعالانهتر خواهد بود.
راهاندازی بازار ارز تجاری آزاد، گامی کلیدی در راستای تحقق ثبات و پایداری در بازار ارز است. با این گام مقام پولی، کارگزاران اقتصادی با اطمینان بیشتری به برنامهریزی، سرمایهگذاری و تجارت خواهند پرداخت و از سوی دیگر، نظام اقتصادی کشور نیز از آثار مثبت یک بازار کارآمد، شفاف و پویا بهرهمند خواهد شد. بانک مرکزی با توسعه ابزارهای معاملاتی این بازار و بهرهگیری از دانش ادبیات طراحی بازار و تعامل سازنده با سایر بازیگران و نهادها ، شرایط مناسبی برای ثبات پایدار اقتصادی فراهم آورد.
نظر شما