در پرونده پژوهشی "تجربه جهانی اثر رسانه بر مولفه‌های کلان اقتصادی"، به سراغ بررسی تجربه موفق بانک مرکزی نروژ در عبور کم‌هزینه و بهینه از بحران همه‌گیری کووید ۱۹ می‌رویم و تبیین می‌کنیم که چگونه مقامات پولی و سیاست‌گذاران اقتصادی مرکزی این کشور توانستند با تکیه بر یک پارادایم رسانه‌ای حرفه‌ای و علمی، اقدام به هدایت و مدیریت صحیح جریان اطلاعاتی و خبری اثرگذار بر اذهان عمومی جامعه نروژ کرده و از تکرار اشتباهات مرگبار اقتصادهای بزرگ جهانی نظیر ایالات متحده، بریتانیا، چین، روسیه و کره‌جنوبی در مواجه با پاندمی کرونا، اجتناب کنند.

ابتکار عمل مقامات پولی نروژ در ایجاد یک بستر رسانه‌ای کارآمد و حرفه‌ای

پس از اعلام رسمی پایان بیماری عالم‌گیر کووید ۱۹ و اظهارات مقامات سازمان بهداشت جهانی مبنی بر ریشه‌کن شدن ویروس کرونا، بانک جهانی در سال ۲۰۲۳ اقدام به انجام یک پژوهش جامع در باب بررسی عملکرد سیاست‌گذاران اقتصادی و مقامات پولی کشورها و در راس آنها، تبیین نحوه مدیریت و مواجه بانکداران مرکزی جهان با این بحران بهداشتی فراگیر کرد تا بتواند با کنکاش موشکافانه نسبت به برنامه‌های عملیاتی و موضع این نهادها، پیشنهادهای سیاستی خود را برای بهبود اقدامات و تصمیمات اجرایی کشورها در رویارویی با چالش‌های همه‌گیری اعلام کند.

نتایج حاصل از این پژوهش جامع نشان داده که بانک‌های مرکزی منطقه نوردیک (شامل کشورهای دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ و سوئد) و سرآمد همه آنها، بانک مرکزی نروژ، بهترین عملکرد را در مواجه با پاندمی کرونا داشته و توانسته‌اند با سیاست‌گذاری بهینه خود، عبور کم‌هزینه‌تری از این همه‌گیری هولناک را تجربه کنند. همچنین در بخش دیگری از پژوهش عنوان شده که نقطه قوت بانک مرکزی نروژ در مقابله با این بحران، داشتن یک سیاست رسانه‌ای کارآمد، تخصص‌محور، مستقل و حرفه‌ای بوده که توانسته با ایجاد یک بستر پویای هدایت جریان اطلاعاتی و تسلط بر جو خبررسانی نروژ، عملیات مدیریت انتظارات اقتصادی روانی و ذهنی شهروندان این کشور را با موفقیت به مرحله اجرا درآورده و با مهار انتظارات منفی تورمی شکل‌گرفته در اذهان عمومی جامعه، نقش مهمی در کاهش قابل توجه هزینه‌کردهای دولت نروژ در مسیر مبارزه با این بیماری، ایفا کند.

همچنین در آوریل ۲۰۲۳، ارنا سولبرگ، نخست‌وزیر نروژ در مراسم اعلام نمادین پایان ریشه‌کن شدن ویروس منحوس کووید ۱۹ بیان کرد که معتقد است در هنگامه بحران پاندمی کرونا، مدیریت رسانه‌ای بانک مرکزی نروژ، به همان اندازه طراحی و اجرای سیاست‌های پولی بهینه، در عبور موفق از این تنش بهداشتی، موثر بوده است. زیرا تشدید وضعیت نابسامان مولفه‌های کلان اقتصادی در داخل و خارج از یک کشور، با سیاست‌گذاری اشتباه مقامات پولی آغاز اما با وحشت عمومی رسوخ کرده به ذهن‌های مردم نسبت به شرایط بدتر در آینده دور و نزدیک، ادامه مییابد. بنابراین دلیل مهم و کلیدی که ما توانستیم در دوره شیوع غیرقابل مهار کووید ۱۹، یکی از بهترین عملکردها را در بین اقتصادهای جهانی داشته باشیم این بود که نهاد پولی کشور ما، با یک سیاست رسانه‌ای کارآمد، تخصصی و حرفه‌ای، به خوبی جریان تولید و انتشار اطلاعات و اخبار را رصد کرده و با خنثی‌سازی به موقع فضاسازی‌های مسموم و خطرناک رسانه‌ای، توانست اذهان شهروندان نروژی را نسبت به بهبود وضعیت در آینده‌ای نزدیک، امیدوار کند.

سیاست رسانه‌ای بانک مرکزی نروژ، چگونه توانست انتظارات اقتصادی را مدیریت کند؟

بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و محققین و پژوهشگران، نظام رسانه‌ای بانک‌های مرکزی منطقه نوردیک را یکی از موفق‌ترین رسانه‌های اقتصادی جهان می‌دانند و معتقدند که در این بین، پایگاه اطلاعاتی و خبری بانک مرکزی نروژ به سبب یک برنامه‌ریزی مدون، نظام‌مند، مستمر و بلندمدت، توانسته با یک ضریب نفوذ به شدت بالا و با جلب و استحکام اعتماد رسانه‌ای شهروندان این کشور، مدیریت روانی تنش‌ها و بحران‌های مالی و اقتصادی موجود و آتی قابلوقوع را به سهولت عملیاتی ساخته و انتظارات اقتصادی قابل شکل‌گیری در ذهن اکثریت جامعه نروژ را به سوی یک تفکر مثبت روشن نسبت به بهبود پُرشتاب اوضاع اقتصادی کشور، هدایت نماید.

در واقع، آنچه که امروز مردم نروژ را با سیاست رسانه‌ای بانک مرکزی این کشور همراه کرده و موجب شده که شهروندان نروژی، در هنگامه بروز چالش‌های مالی در داخل کشور، دریافت اطلاعات دسته اول از پایگاه رسانه‌ای بانک مرکزی خود را به هر رسانه یا بستر خبری و مطبوعاتی دیگری ترجیح دهند، تلاش سیاست‌گذاران و مقامات پولی این کشور در جهت تحقق عملیاتی تمامی وعده‌های داده شده به شهروندان و نزدیک شدن حرف و عمل بانکداران مرکزی بوده است. زیرا منطبق بر خروجی پژوهش‌های علمی، رویکرد سیاست‌گذاران کلان یک کشور نسبت به نحوه شکل‌گیری و ارائه محتوای رسانه‌ای، در افزایش میزان اعتماد به داده‌های خبری، بسیار موثر است، به طوری که، هلین و مانچینی، اساتید اقتصاد دانش و اقتصاد اطلاعات، در تحقیقات خود در سال‌های اخیر به این مهم دست یافته‌اند که در جایی که سازمان‌ها و نهادهای خبری مستقل، حرفه‌ای و تخصص‌محور، با رویکرد خودشفاف‌سازی نسبت به تحقق شعارها و تقارب بستر وعده و عمل فعالیت می‌کنند، اعتماد به رسانه‌های حاکمیتی و دولتی، بسیار بیشتر از رسانه‌های متفرقه و غیرمتمرکز است.

استقلال حقیقی بانک مرکزی نروژ در تصمیم‌سازی‌های کلان و اجرائیات، موجب شده که مهم‌ترین نهاد پولی این کشور بتواند با آزادی عمل و با طیب خاطر نسبت به تفکرات پولی و سیاست‌های اقتصادی و مالی طراحی شده، به تحقق وعده‌های عمومی خود پرداخته و با تکرار این رویه بهینه و صحیح در بلندمدت، در دورهای که با کیفیت رو به وخامت رسانه‌ها روبرو هستیم، جایگاه خود به عنوان یک برند رسانه‌ای شفاف و قابل اعتماد را در اذهان شهروندان نروژی، تثبیت کند.

منابع:

1. ALSTADHEIM, RAGNA(۲۰۲۲),” INCREASED GROWTH IN BROAD MONEY AFTER THE OUTBREAK OF COVID-۱۹”,Staff Memos present reports and documentation written by staff members and affiliates of Norges Bank, the central bank of Norway, ISBN ۹۷۸-۸۲-۸۳۷۹-۲۵۴-۶ (online only).

2. https://nordiccreditrating.com/uploads/۲۰۲۲-۰۱/NCR_Norwegian_banking_ market_demonstrating_strength_through_pandemic.pdf

3. https://www.norges-bank.no/en/news-events/news-publications/Speeches/ ۲۰۲۰/۲۰۲۰-۱۰-۰۶-cme/