تولد، کودکی و نوجوانی مار گودموندسون در شمالی‌ترین پایتخت جهان
"مار ویلیام ریفارد گودموندسون" با نام اختصاری مار گودموندسون در ۲۱ ژوئن ۱۹۵۴، در شمالی‌ترین پایتخت جهان در ریکیاویک ایسلند، چشم به جهان گشود. پدرش پل گالیک ریفارد گودموندسون، وکیل تراز اول دادگستری ایرلند و یکی از اعضای پرنفوذ کانون وکلای این کشور محسوب میشد. مادرش کاترین سانا مارلی یوهانسون، جامعه شناس، معلم و سرویراستار یکی از پرتیراژترین روزنامه‌های ریکیاویک، پایتخت ایسلند بود. مادر و پدر مار گودموندسون، در یکی از دادگاه‌های پرونده‌های مطبوعاتی در سال ۱۹۵۰ با یکدیگر ملاقات کرده و دو سال بعد در اکتبر ۱۹۵۲، ازدواج کردند. حاصل این ازدواج، تولد مار در سال ۱۹۵۴ و ناتالی در سال۱۹۶۰ بود. خانواده گودموندسون به دلیل داشتن مشاغل رده بالا در دورانی که شغل بیشتر مردم ایسلند، ماهیگیری بود، از شهرت و نفوذ خوبی در پایتخت برخوردار بودند. فعالیت پدر در حیطه وکالت و اقدامات مادر در حوزه روزنامه‌نگاری موجب شده بود که مار در دوران کودکی و نوجوانی خود، رفت و آمد افراد سرشناسی نظیر صاحبان مناصب دولتی، تجار، صنعتگران، هنرمندان، ژورنالیست‌ها و... را مشاهده کند و در این اتمسفر خاص، پرورش یابد. تشویق همزمان مادر و پدر و همراهی کامل آنها با فرزندان خود یعنی مار و ناتالی، موجب شکوفایی استعدادهای تحصیلی هر دو فرزند، علاقه‌مندی به مطالعه و راهیابی هر دو آنها به "مرکز ملی پرورش استعدادهای ایسلند" شد. این نهاد که مختص دانش‌آموزان ۱۱ تا ۱۷ ساله است، یک پویش مدون، جامع و فراگیر برای پرورش استعدادهای تحصیلی، شغلی، ورزشی، هنری و اجتماعی دانش‌آموزانی است که توسط مدیران مدارس ابتدایی ایسلند، به عنوان استعداد برتر به این مرکز معرفی می‌شوند. تلاش‌های خانواده گودموندسون موجب شد که هم مار و هم ناتالی، در ۱۲ سالگی به این نهاد ملی راه یابند و مسیر رشد و تعالی تحصیلی و شغلی سطح بالایی را طی کنند، به طوریکه مار پس از پایان دوران تحصیلات متوسطه در دبیرستان کلارک مانسون ایسلند، یکی از مهمترین مراکز علمی تحصیلات مقدماتی در این کشور، با دریافت بورسیه تحصیلی از مرکز ملی پرورش استعدادهای ایسلند، به دانشگاه گوتبورگ راه یافت (انجمن مشاهیر ایسلند،۲۰۲۳).
پرورش استعداد تحصیلی مار گودموندسون جوان در دانشگاه اسکس و کمبریج
مار ویلیام ریفارد گودموندسون در سال ۱۹۷۶، به عنوان یکی از ۱۳ نفری بود که از سوی هیات انتخاب مرکز ملی پرورش استعدادهای ایسلند، حائز صلاحیت دریافت بورسیه کامل تحصیلی برای ورود به مقطع لیسانس اقتصاد دانشگاه گوتبورگ شناخته شد. گودموندسون در سال ۱۹۷۸، یعنی طی دو سال، به دلیل هوش شگفت‌انگیز در تحصیل و علاقه‌مندی وافر به این رشته که ناشی از استعدادیابی صحیح در مرکز ملی پرورش استعدادهای ایسلند بود، مدرک لیسانس خود را در رشته اقتصاد و ریاضیات از دانشگاه گوتبورگ دریافت کرد و به عنوان اولین دانشجویی شناخته شد که توانسته یک مقطع تحصیلی کامل در سطح لیسانس را طی مدت فقط دو سال، یعنی ۱.۵ سال کمتر از مدت استاندارد تحصیل در این مقطع در این دانشگاه، به پایان برساند (انجمن فارغ‌التحصیلان دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۲۳).
مار گودموندسون به دلیل احراز رتبه اول فارغ‌التحصیلان سال ۱۹۷۸ دانشگاه گوتبورگ، امکان دریافت بورسیه تحصیلی از بسیاری از دانشگاه‌های اروپایی را به دست آورد و به توصیه پروفسور فیشرمن، اولین راهنمای پژوهشی مار و استاد اقتصاد مالی و بانکداری گوتبورگ، به دانشگاه اسکس انگلستان رفت. انتخاب این دانشگاه موجب شد که مار بتواند در هنگام تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد "اقتصاد مالی و بانکداری"، مقرری ماهانه نیز از این دانشگاه دریافت کند و همچنین به عنوان دستیار پژوهشی نیمه وقت در مرکز پژوهش‌های اقتصادی دانشگاه اسکس، مشغول به فعالیت شود. مار در سال ۱۹۷۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و بلافاصله، موفق به دریافت بورسیه تحصیلی در مقطع دکتری رشته علوم اقتصادی از دانشگاه کمبریج شد. مار گودموندسون در سال ۱۹۸۲، با دفاع از رساله خود با عنوان"چالش اجرای سیاستهای پولی در بانک‌های اسکاندیناوی"، مقطع دکتری را در کمبریج به پایان رساند (انجمن مشاهیر ایسلند،۲۰۲۳).
فعالیت‌های دانشگاهی و افتخارات علمی و آکادمیک مار گودموندسون
با اینکه فعالیت‌های کاری حرفهای مار گودموندسون پس از پایان تحصیلات عالی در کمبریج، بیشتر معطوف به مناصب اجرایی و عملیاتی بوده است، اما علاقه وافر وی به حوزه آموزش و پژوهش، منجر عدم جدایی گودموندسون با اتمسفر دانشگاهی و آکادمیک در این بیش از ۴۰ سال فعالیت رسمی او شده است. در این سالها مار ویلیام ریفارد گودموندسون، در جایگاه‌های مختلف علمی نظیر دستیار پژوهشی، استاد پژوهشی، استاد آموزشی، پژوهشگر ارشد آکادمیک، پژوهشگر ارشد ملی، پژوهشگر سازمان‌های تحقیقاتی و مالی بین‌المللی، پژوهشگر دانشگاه‌های تراز اول جهان، محقق آزاد، نویسنده، مترجم و مولف مقالات علمی و کتب دانشگاهی و یادداشت نویس و سرمقاله نویس در نشریات معتبر و پُرتیراژ اقتصادی و سیاسی جهان و سخنران علمی در موضوعات مختلف اقتصاد، مالی و بانکداری به فعالیت پرداخته است (تاریخ شفاهی دانشگاه کمبریج، ۲۰۲۳).
همچنین تخصص وی در حوزه پژوهشی و مطالعاتی در شاخه‌هایی نظیر "اقتصاد ریاضی"، "اقتصاد پولی"، "سیاستهای پولی"، "سیاستهای ارزی"، سیاست‌گذاری مالی و اقتصادی"، "بحران‌های مالی"، "بحران‌های بانکی"، "مدیریت پول"، "مدیریت بهینه سیاست پولی"، "عبور از بحران‌های بانکی" و"مدیریت اقتصاد در پاندمی‌ها" بوده است (انجمن فارغ‌التحصیلان دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۲۳).
بخشی از کارنامه پربار علمی مار گودموندسون، شامل نگارش کتب دانشگاهی و تخصصی در حوزه اقتصاد و مالی به شرح زیر است:
-کتاب "ریاضیات برای اقتصاد"، انتشارات دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۰۲
-کتاب "ریاضیات و بحران‌های مالی و اقتصادی"، انتشارات دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۰۴
-کتاب "پول و سیاستهای پولی" انتشارات بانک تسویه بین‌المللی، ۲۰۰۸
-کتاب "اقتصاد ریاضی پیشرفته"، انتشارات دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۱۰
-کتاب "سیاست‌گذاری‌های اقتصادی"، انتشارات بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۱۲
-کتاب "سیاستهای پولی در بانکداری نوین"، انتشارات بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۱۴
-کتاب "بحران‌های مالی و بانکی"، انتشارات اتحادیه بانک‌های مرکزی جهان، ۲۰۱۷
-کتاب "سیاستهای پولی و مالی اسکاندیناوی"، انتشارات اتحادیه بانک‌های مرکزی منطقه اسکاندیناوی، ۲۰۲۰
-کتاب "سیاستهای پولی در اقتصادهای توسعه‌یافته"، انتشارات بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۲۲
-کتاب "مدیریت حاکمیت اقتصادی در پاندمی‌ها"، انتشارات بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۲۳
(آمازون، ۲۰۲۳)
آغاز دوران حرفهای کاری و شغلی مار گودموندسون در صندوق بازنشستگی
مار ویلیام ریفارد گودموندسون دوران حرفهای شغلی خود را با حضور به عنوان کارشناس اقتصادی در صندوق بازنشستگی بانک مرکزی ایسلند آغاز کرد. وی به مدت سه سال در این سمت باقی ماند تا اینکه به دعوت وزیر دارایی ایسلند، به این وزارتخانه منتقل شد. مناصب شغلی مار گودموندسون تا قبل از حضور در جایگاه ریاست بانک مرکزی ایسلند، به شرح زیر است:
-کارشناس اقتصادی در صندوق بازنشستگی بانک مرکزی ایسلند، ۱۹۸۳-۱۹۸۰
-کارشناس ارشد اقتصاد معاملات، وزارت دارایی ایسلند، ۱۹۸۶-۱۹۸۳
-رئیس دپارتمان تحقیقات ملی، وزارت دارایی ایسلند، ۱۹۸۸-۱۹۸۶
-مشاور اقتصادی وزیر دارایی ایسلند، ۱۹۹۱-۱۹۸۸
-رئیس بخش اقتصاد کلان بانک مرکزی ایسلند، ۱۹۹۲-۱۹۹۱
-عضو ارشد کمیته دولتی بازنگری قوانین بانک مرکزی ایسلند، ۱۹۹۴-۱۹۹۲
-مدیر انجمن پولی و مالی اروپا، ۱۹۹۸-۱۹۹۴
-مشاور صندوق بین‌المللی پول در بانک مرکزی ترینیداد و توباگو، ۲۰۰۰-۱۹۹۸
-عضو هیات مدیره شرکت آلیاژهای صنعتی ایسلند، ۲۰۰۲-۲۰۰۰
-عضو هیات مدیره صندوق سرمایه‌گذاری مشترک ایسلند و ژاپن، ۲۰۰۲-۲۰۰۰
-رئیس هیات مدیره" Söfnunarsjóður lífeyrisréttinda/ بزرگترین صندوق‌های بازنشستگی ایسلند، ۲۰۰۰-۲۰۰۲
-ریاست کمیته تدوین سیاست انرژی برای شهر ریکیاویک، ۲۰۰۴-۲۰۰۲
- معاون دپارتمان پولی و اقتصادی و عضو ارشد هیات مدیره بانک تسویه بین‌المللی (BIS)، ۲۰۰۴-۲۰۰۹
(بانک تسویه بین‌الملل، ۲۰۲۳)
انتصاب مار گودموندسون به عنوان رئیس فدرال بانک ایسلند
در ژوئن ۲۰۰۹ با پایان کار ریاست پنج‌ساله مارک ریبونلاک در بانک مرکزی ایسلند، نشست مشترک نخست‌وزیر، رئیس مجلس ملی و وزیر دارایی این کشور برای همفکری، اجماع انتخاب رئیس جدید فدرال بانک ایسلند برگزار شد. در این جلسه، هر سه مقام ارشد حاکمیتی، بر سر حضور مار گودموندسون در این جایگاه به توافق رسیدند. در ۱۴ ژوئن ۲۰۰۹، مار گودموندسون برای ارائه برنامههای خود و اخذ رای اعتماد در آلدینگ (مجلس قانون‌گذاری ملی کشور ایسلند) حضور یافت و به دفاع از برنامه پیشنهادی خود برای در دست گرفتن سکان فدرال بانک ایسلند پرداخت. پس از سه ساعت بحث، مذاکره و رایگیری، نمایندگان آلدینگ با اکثریت آراء، مار گودموندسون را به ریاست بانک مرکزی ایسلند، انتخاب کردند. بدین ترتیب مدیریت گودموندسون در این سمت از یکم جولای ۲۰۰۹ آغاز و با تمدید یک دورهای (تمدید مجدد در ۲۰ اوت ۲۰۱۴)، در یکم جولای ۲۰۱۹ به پایان رسید. دوره ریاست طولانی مدت مار گودموندسون در بانک مرکزی ایسلند مقارن با حضور بنبرننکی، جنت یلن و جروم پاول در صدر نهاد فدرال رزرو ایالات متحده بوده است (بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۲۳).
اقدامات و چالش‌های مار گودموندسون در دوران ریاست بر بانک مرکزی ایسلند
*بهبود وضعیت شاخصهای کلان اقتصادی در دوره مدیریت گودموندسون
در هنگامه‌ای که ایسلند در حال پشت سر گذاشتن بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ بود، گودموندسون سکان بانک مرکزی این کشور را در دست گرفت. یک بحران مالی عمیق به دلیل ریسک‌پذیری بیش از حد، اقتصاد را در سال ۲۰۰۸ تکان داده بود و همین امر موجب شده بود که تولید ناخالص داخلی ایسلند ۱۳ درصد کاهش یابد، بیکاری به ۸ درصد برسد و بدهی عمومی دولت ایسلند از حدود ۳۰ به ۹۵ درصد تولید ناخالص داخلی طی دو سال افزایش یافت. در چنین شرایطی، مهمترین وظیفه بانک مرکزی به رهبری مار گودموندسون، بازگرداندن وضعیت متعادل و استاندارد به شاخصهای کلان اقتصادی این کشور بود. در همین راستا، کمیتههای علمی و تحقیقاتی فدرال بانک ایسلند، طی دو هفته تشکیل جلسه دادند و برنامههای پیشنهادی خود برای بهبود وضعیت هر یک از این شاخص‌ها را به رئیس جدید، ارائه کردند. در ۱۱ آگوست ۲۰۰۹، پروپزال پیشنهادی بانک مرکزی شامل ۳۱۲ صفحه برنامه عملیاتی، در اختیار نمایندگان مجلس ملی ایسلند (آلدینگ) قرارگرفت. پس از ۱۸ روز بررسی توسط نمایندگان، این بسته پیشنهادی با اندکی تغییرات، در قالب "دستورالعمل جامع تحول اقتصادی"، به بانک مرکزی و وزارت دارایی ایسلند ارسال شد تا برای اجرا، به نهادهای متولی ابلاغ شود. اعمال سیاستهای کنترل سرمایه، بازسازی نظام توزیع عمومی، اصلاحات نظارتی در حوزه مالیات‌ها، آزادسازی طبقه‌بندی شده و پل‌های نرخ ارز، اجرای سیاستهای پولی و مالی ریاضتی و بازطراحی روند ارائه تسهیلات و تجهیزات منابع بانکی توسط تیماجرایی مار گودموندسون، به بازیابی اعتماد بازارهای مالی در ایسلند کمک کرد و اشتغال و رشد را به هدف‌گذاری استاندارد میانمدت و بلندمدت، بازگرداند. به عنوان نمونه، در دوره وی، رونق گردشگری با نرخ رشد سالانه ۲۵ درصدی به دلیل سیاستهای اجرایی بانک مرکزی در دوره گودموندسون، این بستر را به مهمترین بخش صادراتی ایسلند تبدیل کرد. همچنین صنایع دانش‌بر مانند پردازش داده، کلانداده، اینترنت اشیا و مهندسی زیستی، به سبب حمایت‌های برنامه‌ریزی شده گودموندسون، در مسیر رشد و توسعه فراگیر قرار گرفتند (داوی داسدوتیر و کوک، ۲۰۲۳).
در شکل زیر، روند پیشرفت اقتصاد این کشور در دوره گودموندسون قابل ملاحظه است:
شکل۱. روند کلی پیشرفت اقتصادی در ایسلند
(ناظر بر دوره ۲۰۱۹-۲۰۰۹/ دوره مدیریت گودموندسون)
:منبعhttps://www.oecd-ilibrary.org/sites/۷۱a۰۱۵۵۱-en/index.html?itemId=/content/component/۷۱a۰۱۵۵۱-en
*تحول در شاخصهای حوزه اشتغال و بهبود فزاینده بازارکار در دوره گودموندسون
اقدامات و برنامههای اجرایی مار گودموندسون موجب شد که ایسلند به دلیل مشارکت بالای نیروی کار، توزیع فشرده دستمزد و تفاوت‌های اندک دستمزد و اشتغال بین مردان و زنان، یکی از برابرترین اقتصادهای OECD در طی دوره ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ لقب بگیرد. مولفه‌های بازار کار ایسلند که تحت فشار شدید بحران مالی ۲۰۰۸، روند منفی در پیش گرفته بودند، با الگوی مدون گودموندسون، بهبود یافته و مشارکت نیروی کار که در اثر این بحران جهانی، رو به کاهش رفته بود، طی سه سال، به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین کشورهای عضو OECD هم در بخش مردان و هم زنان قرار گرفت. همچنین رشد دستمزدها در دوره گودموندسون در پی توافقنامه‌های ملی دستمزد ۲۰۱۰، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹ همچنان پایدار ماند. بدین ترتیب، سیاستهای اجرایی بانک مرکزی به رهبری گودموندسون، بازار کار ایسلند را کاملاً انعطاف‌پذیر کرد. امروزه در این بازار، شرکت‌ها می‌توانند به راحتی بستر استخدامی و منابع انسانی نیروی کار خود را تنظیم کنند، زیرا مهاجرت نیروی کار عمدتاً از کشورهای اروپای شرقی، به عنوان یک تثبیت‌کننده خودکار عمل می‌کند. همچنین با تصمیمسازی‌های صحیح و روند اجرایی بهینه گودموندسون، شاخصهای کیفی و فراگیری بازار کار نظیر امنیت شغلی، شکاف‌های حقوقی و شغلی جنسیتی و فشار شغلی در ایسلند، جزء برترین‌ها در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی و جهانی قرار گرفت (منسون، ۲۰۲۱).
*سیاستهای بهینه مهار قیمتی و دستیابی به هدف‌گذاری تورمی با مدیریت گودموندسون
مسئله مهم بعدی، مدیریت و کنترل نرخ تورم و کاهش و پایداری در سطح عمومی قیمت‌ها در زمان مدیریت گودموندسون بوده است. هنگامی که مار، بانک مرکزی ایسلند را تحویل گرفت، اقتصاد این کشور درگیر بزرگترین تنش مالی تاریخ خود شده بود. بحران مالی ۲۰۰۸ به سرعت به ایسلند نیز سرایت کرده بود و اقتصاد داخلی این کشور وضعیت ناخوشایندی را سپری میکرد. وارد شدن چندین شوک عرضه قیمتی به بازار داخلی ایسلند، ورشکستگی بزرگترین شرکت هواپیمایی ایسلندی (WOW)، انقباض در صادرات دریایی، تضعیف پول ملی، کاهش مازاد حساب جاری برخی از عواملی بود که موجب شد در سال ۲۰۰۸، ایسلند تورم ۱۲.۶۸ درصدی را تجربه کند. در این شرایط، مار گودموندسون ابتدا یک بسته اضطراری برای کاهش موقت و فوری سطح عمومی قیمت‌ها آماده کرد که هدف‌گذاری تورمی را در محدوده ۳ تا ۵ درصد، پیش‌بینی میکرد. این بسته شامل راهکارهای بهینه‌ای نظیر افزایش تقاضای جهانی برای کالاها و خدمات ایسلندی به ویژه در حوزه محصولات آبزیپروری، پردازش داده‌ها و اینترنت اشیا، تقویت ارزش پول ملی در بازه پنج‌ساله پیشرو، افزایش امکان سرمایه‌گذاری تجاری مستقیم خارجی، افزایش شاخص اعتماد تجاری داخلی، ایجاد تقاضای خارجی موثر، مقابله با شوک‌های عرضه و مدیریت بهینه تقاضای خانوار و افزایش اعتماد مصرف‌کننده بود. مجموعه اقدامات گودموندسون در مهار تورم، به شدت موثر واقع شد، به طوریکه تورم ۱۲.۶۸ درصدی در آغاز دوره مدیریت گودموندسون در بانک مرکزی، جای خود را به تورم کمتر از هدف‌گذاری یعنی ۱.۷۷ درصدی داد (داوی داسدوتیر و کوک، ۲۰۲۳).
شکل۲. وضعیت نرخ تورم در ایسلند
(ناظر بر دوره ۲۰۱۹-۲۰۰۹/ دوره مدیریت گودموندسون)
منبع :https://www.statista.com/statistics/۳۹۸۹۸۵/inflation-rate-in-iceland/
*ارتقای شاخصهای تجارت خارجی و بهبود وضعیت درجه باز بودن اقتصادی ایسلند
مسئله بعدی، اقدامات گودموندسون در حوزه افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و بهبود وضعیت صادرات بوده است. برنامه‌ریزی مدون پنج‌ساله وی در طراحی، تئوریزه کردن و پیاده‌سازی سیاستهای پولی خارجی متناظر بر افزایش قابل توجه اندازه اقتصاد بین‌المللی این کشور، موجب شد که کشور ایسلند یک دوره ۱۰ ساله، مازاد تجاری مثبت را تجربه کند. در واقع مجموعه اقدامات وی سبب شد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) از حدود تقریبا ۷ درصد در سال ۲۰۰۹، به رقم قابل توجه ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۱۹، افزایش یابد که در تاریخ اقتصادی ایسلند، بی‌سابقه و تکرارنشدنی بوده است. بهبود سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه طرح‌های آب‌وهوایی، افزایش بهره‌وری خارجی، افزایش صادرات محصولات فناورانه و انتقال دانش، از جمله مولفه‌هایی بود که در دوره گودموندسون، موجب ارتقای سطح شاخص "درجه بازبودن اقتصادی" این کشور شد (منسون، ۲۰۲۱).
*مدیریت بهینه و درخشان گودموندسون در طراحی و اجرای سیاستهای پولی
مار گودموندسون در اولین کنفرانس خبری خود پس از انتصاب به عنوان رئیس فدرال بانک ایسلند، در تاریخ ۵ جولای۲۰۰۹ اعلام کرد که یک برنامه پنج‌ساله فراگیر و جامع برای بهبود وضعیت اقتصاد داخلی این کشور به سبب طراحی، تصمیم‌سازی و عملیاتی کردن سیاستهای پولی دارد. وی هدف از اتخاذ رویکرد جدید در سیاست پولی بانک مرکزی ایسلند را، ارتقای ثبات قیمت‌ها و کمک به رفاه عمومی اقتصادی در این کشور دانست. وی برای نیل به اهداف مدنظر خود، مهمترین هدف سیاست پولی را، پایداری سطح عمومی قیمت‌ها در بازه میانمدت و بلندمدت می‌داند. در همین راستا، مار گودموندسون ابتدا قانون شماره ۹۲/۲۰۱۰، در مورد هدف‌گذاری تورمی، در ۳۵ بند تئوریک و عملیاتی، نگارش، تصویب کرده و برای اجرا به وزارتخانه‌ها و نهادهای مسئول اقتصادی و مالی، ابلاغ شد. در این قانون، نوع و نحوه بکارگیری ابزارهای سیاست پولی توسط کمیته سیاست پولی بانک مرکزی ایسلند، به مرور توسعه می‌یافت و در صورت لزوم، مورد تغییر و بازبینی مجدد، قرار می‌گرفت. برای اولین بار در تاریخ ایسلند و در جهت کشف و استخراج داده‌های مرتبط با میزان حقیقی تورم، رشد اقتصادی، شاخص قیمت تولیدکننده، شاخص قیمت مصرف‌کننده، نرخ بیکاری زنان و مردان به تفکیک، سطح اشتغال استاندارد و تحلیل شاخصهای رفاه عمومی، گسترده‌ترین سبد مصرف خانوار، صنایع و کسب‌وکارها و تغییرات آن در یک روند ۱۲ماهه، مورد بررسی و تبیین جامع قرار گرفت (داوی داسدوتیر و کوک، ۲۰۲۳).
منطبق با برنامه تیم اجرایی بانک مرکزی، با توجه به ماهیت متقارن هدف‌گذاری شاخصهای کلان، کمیته سیاست پولی بانک مرکزی در دوره گودموندسون، تمامی انحرافات مرتبط با مولفه‌های تشکیل‌دهنده سیاستهای پولی را چه در جهت صعودی و چه در جهت نزولی، رصد کرده و نسبت به هدایت آن به مسیر اصلی، اقدامات مقتضی را به کار می‌گرفتند. به عنوان نمونه، اگر شاخص رشد اقتصادی و یا تورم خانوار و یا تورم کسب‌وکارها، از هدف‌گذاری استاندارد، انحراف می‌داشت، کمیته سیاست پولی، ضمن تبیین علل و عوامل این مسئله، گزارش عملکردی مبسوط و نحوه واکنش تیم تصمیم‌سازی و عملیاتی بانک مرکزی به این چالش را سریعاً در اختیار ریاست این نهاد قرار داده تا در جلسه شورای عالی اقتصادی دولت ایسلند، بررسی شد. همچنین این کمیته، ارزیابی مستقل و مستمر فصلی از وضعیت اقتصادی و توسعه‌ای همه عواملی که می‌توانستند بر چشم‌انداز آتی مولفه‌های تشکیل‌دهنده سیاست پولی تاثیر بگذارد، انجام می‌داد. از سوی دیگر، از آنجایی که اثر یا اثرات برخی تغییرات در مولفه‌های کلان، با تاخیر در اقتصاد داخلی یک کشور، ظاهر می‌شود، یکی از مهمترین وظایف این کمیته که در روند پیش‌بینی‌ها و اجرای صحیح سیاستهای پولی تیم گودموندسون نقش بسزایی داشت، رصد دقیق، موشکافانه و به موقع نحوه و چگونگی اثر تصمیمات مرتبط با تغییر در نرخ سود بانک مرکزی، نرخ بهره اسمی و اقدامات بازار بر وضعیت عمومی اقتصاد بود. مجموعه اقدامات ذکر شده موجب شد که به زعم بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران مالی و اقتصادی، دوره مدیریت گودموندسون بر بانک مرکزی ایسلند، یکی از درخشان‌ترین دوره‌ها به ویژه در طراحی و اجرای سیاستهای پولی لقب بگیرد (داوی داسدوتیر و کوک، ۲۰۲۳)
*گسترش اختیارات و بهبود وضعیت صندوق‌های بازنشستگی و افزایش سطح رفاه ملی در ایسلند
مار گودموندسون به دلیل حضور فعال در بدنه صندوق‌های بازنشستگی ایسلند، چه در ابتدای شروع دوران حرفهای کاری خود در سال ۱۹۸۰ و چه در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ که به ریاست بزرگترین صندوق بازنشستگی این کشور رسید، به نحوه کارایی در عملکردها و بهبود روند ساختارهای ادارای و توسعه‌ای این بخش از اقتصاد ایسلند، احاطه و تسلط کامل داشت و به همین دلیل توانست با ارائه یک بسته پیشنهادی بهینه، موجب گسترش اختیارات و بهبود وضعیت صندوق‌های بازنشستگی و افزایش سطح رفاه ملی در ایسلند گردید. در ۶ فوریه ۲۰۱۶، گودموندسون در جلسه با وزیر دارایی ایسلند، برنامه مدون پیشنهادی خود با تمرکز بر چگونگی مدیریت محدودیت ریسک ارزی صندوق‌های بازنشستگی را ارائه داد. گودموندسون به وزارتخانه اعلام کرد که شرط الزامی در اجرای موفق این برنامه، توسعه آن به صورت مرحله‌ای و در یک بازه زمانی میانمدت ۱.۵ تا ۳ ساله است و نه شتابزده. بسته پیشنهادی گودموندسون مبتنی بر این پروسه بود که برای نیل به اهداف موردنظر، ابتدا کمیته ریسک و کمیته فضای سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی می‌بایست نیازهای ارزی صندوق‌ها و شرایط تعیین شده برای آنها در مورد دارایی‌های ارزی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. این روند طی ۳ ماه به صورت گسترده، متمرکز و فراگیر در ۱۷ صندوق بازنشستگی کوچک و بزرگ این کشور عملیاتی شد. نتایج حاصل از این تجزیه و تحلیل ارزی موجب میشد که با توجه به منافع اعضای صندوق‌ها، ضرورت گسترش اختیارات صندوق‌ها برای تملک دارایی‌های ارزی، به خوبی خود را نشان دهد. به گزارش مرکز تحلیل داده‌های علمی عملیاتی وزارت دارایی ایسلند، پس از هفت‌ماه از اجرای برنامه پیشنهادی گودموندسون، محیط پایداری برای بستر سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی در این کشور به وجود آمد، به طوریکه بازده صندوق‌ها در یک بازه زمانی سه‌ساله تا پایان ۲۰۱۹، بیش از ۲۷ درصد افزایش را تجربه کرد (منسون، ۲۰۲۱).
مناصب شغلی مار گودموندسون پس از خروج از بانک مرکزی ایسلند
مار ویلیام ریفارد گودموندسون، در جولای ۲۰۱۹ و در یک مراسم بدرقه باشکوه، پس از اتمام دوره خدمت طولانی مدت ۱۰ ساله خود در مقام ریاست بانک مرکزی ایسلند، از مهمترین نهاد مالی این کشور بازنشسته شد. با وجود درخواست رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر وقت و وزیر دارایی ایسلند مبنی بر علاقه حاکمیت مالی و اقتصادی این کشور به ادامه فعالیت قدرتمند وی در این سمت با دریافت امتیازات و اختیارات ویژه، اما گودموندسون، خستگی مفرط ناشی از ۱۰ سال فعالیت سنگین خود در این جایگاه و تمایل به بازگشت به مناصب مشاوره‌ای، پژوهشی و علمی را به عنوان عوامل اصلی عدم پذیرش دوباره این سمت، اعلام کرد. مار گودموندسون از جولای ۲۰۱۹ تا به امروز، در مناصب زیر، مشغول به فعالیت بوده است:
- مشاور ارشد رئیس اتحادیه بانک‌های مرکزی منطقه اسکاندیناوی، ۲۰۱۹- ادامه دارد
- مشاور مالی و اقتصادی ریاست بانک مرکزی نروژ، ۲۰۱۹- ادامه دارد
- پژوهشگر ارشد اقتصاد مالی در دانشگاه کمبریج، ۲۰۲۲-۲۰۱۹
- مشاور استراتژیک رئیس بانک مرکزی ایسلند، ۲۰۲۲-۲۰۱۹
- مشاور ارشد رئیس بانک مرکزی سوئد، ۲۰۲۲-۲۰۲۰
- مشاور نخست‌وزیر ایسلند در حوزه پاندمی کرونا،۲۰۲۲-۲۰۲۰
- مشاور رئیس بانک تسویه بین‌المللی، ۲۰۲۱- ادامه دارد
- پژوهشگر ارشد اقتصاد بانکداری و مالی پیشرفته دانشگاه اسکس، ۲۰۲۲- ادامه دارد
- دریافت کرسی افتخاری تدریس و پژوهش در اقتصاد و ریاضیات دانشگاه گوتبورگ، ۲۰۲۳- ادامه دارد
(اتحادیه بانک‌های مرکزی جهان،۲۰۲۳)
آنچه بزرگان علم و سیاست در باب اقدامات مار گودموندسون بازگو کردند
*کاترین یاکوبسدوتیر، نخست‌وزیر ایسلند، اقدامات مار گودموندسون در جایگاه ریاست بانک مرکزی این کشور را یکی از مهمترین تصمیمات تاریخ اقتصادی منطقه اسکاندیناوی دانست و معتقد بود که سکان فدرال بانک ایسلند، با حضور گودموندسون، به مسیر درست و کارایی هدایت شد (وال استریت ژورنال،۲۰۲۲).
*گونییوهانسن، رئیس‌جمهور وقت ایسلند، انتصاب مار گودموندسون به ریاست فدرال بانک ایسلند را انتخابی هوشمندانه در جهت رشد و تعالی اقتصاد این کشور دانست و معتقد بود که بسیاری از موفقیت‌های امروز دولت ایسلند در زمینه‌های مالی و اقتصادی و قرار گرفتن در زمره اقتصادهای برتر منطقه اسکاندیناوی، به سبب اقدامات گودموندسون بوده است(بلومبرگ، ۲۰۲۳).
*پروفسور ریچارد هرت، استاد اقتصاد پولی دانشگاه کمبریج، استعداد تحصیلی مار گودموندسون در زمینه اقتصاد و ریاضیات را فوق تصور دانست (تاریخ شفاهی دانشگاه کمبریج، ۲۰۲۳).
*اینرگوفینسن، سخنگوی کنونی آلدینگ (مجلس قانون‌گذاری ملی کشور ایسلند)، دوران ریاست گودموندسون بر بانک مرکزی این کشور را، درخشان‌ترین دوره تعاملات مجلس و فدرال بانک ایسلند نامید (بلومبرگ، ۲۰۲۳).
*پروفسور ویلیام پترسون، استاد بازنشسته مدلسازی اقتصاد کلان و تئوری‌پرداز بحران‌های بانکی در دانشگاه کمبریج، مار گودموندسون را یکی از با استعدادترین و متفکرترین پژوهشگران تحت راهنمایی خود می‌داند و معتقد است که جریان‌سازی‌های علمی و فعالیت‌های پژوهشی و آکادمیک وی می‌بایست در نهادهای مالی بین‌المللی و جهانی، نظیر بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاهی، الگو قرار گرفته و تدریس شود (تاریخ شفاهی دانشگاه کمبریج، ۲۰۲۳).
*استیفان اینگوس، اقتصاددان سوئدی و رئیس کل بانک مرکزی این کشور (ریسک بانک سوئد)، کمک‌های فکری و برنامه‌ریزی استراتژیک گودموندسون را مهمترین عامل برای عبور کم‌هزینه‌تر اقتصاد سوئد از بحران‌های مالی و بانکی ناشی از پاندمی کرونا دانست (وال استریت ژورنال،۲۰۲۲).
نظر شما