اگر بیماری‌های اقتصاد ایران را اولویت‌بندی کنیم، احتمالا مسئله تورم در صدر این لیست قرار خواهد گرفت، موضوعی که دهه‌هاست به یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد ایران تبدیل شده است و مقام معظم رهبری نیز در ابتدای امسال و در ادامه روند سال‌های اخیر، شعار سال‌جاری را با عنوان "مهار تورم و رشد تولید" تعیین کردند تا اجرا و پیگیری سیاست‌های کلان اقتصادی، معطوف به تحقق این شعار باشد. به صورت دقیق‌تر بالغ بر ۵ دهه است اقتصاد ایران با تورم‌های بالا و مستمر مواجه است و بنا بر ادبیات اقتصادی، متهم ردیف اول ظهور و تداوم تورم در بازه زمانی بلندمدت، ایجاد توان خرج کردن فراتر از تولید در اقتصاد است، البته این گزاره معطوف به روند بلندمدت تورم است و در جهش‌های مقطعی تورمی، عوامل دیگری همچون جهش‌های نرخ ارز نقش قابل توجهی داشته‌اند. بنابراین مسیر مهار پایدار تورم از کنترل رشد نقدینگی عبور می‌کند و بدون کنترل نقدینگی، مهار تورم میسر نخواهد شد.
بانک مرکزی از ابتدای سال‌جاری با هدف مهار تورم، کاهش رشد نقدینگی به ۲۵ درصد را به عنوان نرخ هدف اعلام کرد و با گذشت بیش از ۱۰ ماه از سال‌جاری، نرخ رشد نقدینگی به ۲۵.۲ درصد رسید که نشان‌دهنده سیاست‌های پولی فعال بانک مرکزی در مسیر مهار تورم است و نوید کاهش نرخ تورم به کانال‌های پایین‌تر در سال آتی را می‌دهد. بانک مرکزی در مقطع کنونی تنها بر مهار تورم تمرکز نکرده و به واسطه درک صحیح سیاست‌گذار پولی از لنگر بودن نرخ ارز در سطح انتظارات تورمی جامعه، با اجرای بسته سیاست‌های تثبیت اقتصادی، تعمیق بازار ارز به منظور مهار نوسانات و برقراری ثبات در این بازار را با هدف فروکش کردن انتظارات تورمی فعالان اقتصادی دنبال کرد. ثبات بازار ارز در ۱۰ ماهه ابتدایی امسال و ایجاد آرامش نسبی در بازارهای مالی و دارایی، نتیجه همین نگاه است. به بیان دیگر، بانک مرکزی از دو کانال موثر بر کنترل تورم، یعنی نقدینگی و ارز، مهار تورم را دنبال کرد که کاهش قابل ملاحظه نرخ تورم نقطه به نقطه از ۵۱.۳ درصد در دی ماه ۱۴۰۱ به ٣٨,٥ درصد در دی ماه ۱۴۰۲، نتیجه‌ای ملموس از همین تغییر رویکرد و نگاه توسط سیاست‌گذار پولی در دوره اخیر را نشان می‌دهد.
رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار اخیر خود با حدود هزار نفر از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان با تاکید بر مهار رشد نقدینگی فرمودند: "رشد نقدینگی باید متوقّف بشود، کمااینکه تلاش کرده‌اند، یک مقداری هم تاثیر داشته و رشد نقدینگی کم شده. یکی از مشکلات کشور رشد نقدینگی است".
تاکید مجدد رهبر معظم انقلاب بر مهار رشد نقدینگی در کنار آثار مثبتی که اقدامات بانک مرکزی با اجرای بسته سیاست‌های تثبیت اقتصادی، مقابله با موسسات ناتراز و مجموعه اقدامات احتیاطی در ایجاد ثبات در بازار پول و ارز و فروکش کردن سطح انتظارات تورمی جامعه داشته است، تداوم مسیر طراحی شده را نشان می‌دهد تا در نقطه نهایی این مسیر، کاهش پایدار تورم محقق شود.
کاهش ناترازی‌های کلان اقتصادی همچون ناترازی در بخش مالی و بودجه‌ای دولت، ناترازی در بخش انرژی و صندوق‌های تامین اجتماعی و ناترازی در بخش‌هایی از شبکه بانکی، به موازات می‌تواند مسیر مهار تورم را هموارتر کند.
نظر شما