دکتر اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلا: با تشکیل مرکز مبادله ارز و طلای ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین ابتکارات دکتر فرزین برای ساماندهی بازار ارز در کشور، امیدها به ثبات بادوام در بازار کلیدی ارز افزایش یافته است. در سالهای گذشته همواره دولت‌ها تمایل به ثابت‌سازی نرخ ارز و استفاده از آن به عنوان لنگر اسمی تورم داشته‌اند. در این سال‌ها علیرغم وجود تورم پایدار، سعی شده است که نرخ تورم از طریق ثابت‌سازی نرخ ارز در یک عدد مشخص و البته به مدد استفاده از ارز حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی، کنترل شود. با آغاز فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران، امکان هدف‌گذاری تعدیل نرخ ارز، متناسب با تغییرات سایر متغیرهای اقتصادی ایجاد شد. بدین صورت که در بازه‌های زمانی معین نرخ ارز متناسب با تغییرات مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی مانند نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد اقتصادی تعدیل شده و کریدور نرخ ارز تعریف شود.
کارایی یک بازار به سه عامل افزایش نقدشوندگی، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و کاهش هزینه‌های معاملاتی بستگی دارد. وجود یک ساختار بازار محور برای معاملات ارز سبب افزایش تقارن اطلاعات میان بازیگران اصلی بازار ارز می‌شود. کاهش فاصله نرخ خرید و فروش به ارقام کمتر از یک درصد، نتیجه این اتفاق خواهد بود. در نتیجه با کاهش فاصله میان نرخ خرید و فروش، حضور تقاضای سفته‌بازانه در این بازار کاهش مییابد.
از سالیان قبل، بازار ارز به دلایل مختلفی از شفافیت کافی به مانند سایر بازارهای مالی ایران برخوردار نبوده است. با افزایش تحریم‌های بین‌المللی، عدم تقارن اطلاعات افزایش یافته و نااطمینانی موجود در بازار، شرایط مبهمی را برای فعالیت نهادهای اصلی بازار ارز و متقاضیان اصلی ارز مانند شرکت‌های صنعتی ایجاد کرده است. تاسیس و فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران سبب افزایش گردش اطلاعات، اتکای فعالان بازار به اخبار دقیق و صحیح و در نهایت ایجاد بستری برای مداخله صحیح بانک مرکزی و افزایش قدرت نظارتی این نهاد خواهد شد.
سال‌هاست بخشی از فرایند کشف نرخ ارز در خارج از مرزهای جغرافیایی کشور صورت میگیرد که این امر سبب بروز تهدیداتی برای کلیت نظام پولی و مالی کشور شده است. برای انتقال فرایند کشف نرخ به بازارهای رسمی ارز در داخل کشور، این بازارها باید عمق پیدا کرده و ابزارهای مختلف پوشش ریسک نرخ ارز و مدیریت ارزی نیز توسعه یابند. توسعه فعالیت‌ها و افزایش حجم معاملات مرکز مبادله ارز و طلای ایران، به تدریج زمینه کشف نرخ تمامی ارزها در بازارهای رسمی و قانونی ارزی کشور را فراهم خواهد کرد.
در سالهای گذشته شکل مداخله بانک مرکزی از طریق عوامل مستقیم این نهاد در بازار ارز بوده است. این روش علاوه بر کارایی پایین، در مواردی نیز سبب ایجاد مشکلاتی شده است. استفاده از ظرفیت مرکز مبادله ایران علاوه بر افزایش کارایی مداخله مستقیم بانک مرکزی، زمینه‌های ایجاد فساد را نیز از بین خواهد برد.
گام اول ایجاد و توسعه مشتقات ارزی، ایجاد یک بازار نقدی کارا برای مبادلات ارزی است. مرکز مبادله ایران با افزایش نقدشوندگی، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه‌های معاملاتی، زمینه ایجاد یک بازار نقدی خرید و فروش ارز را در کشور فراهم خواهد کرد. در گام بعدی، سیاست‌گذار اقتصادی میتواند با معرفی و توسعه انواع ابزارهای مشتقه ارزی به مانند قراردادهای آتی ارز، سوآپ ارزی و سایر ابزارهای مالی و ارزی، زمینه افزایش پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد را نیز فراهم آورد.
از دیگر مزایای فعالیت مرکز مبادله می‌توان به این امر اشاره داشت که بانک مرکزی عرضه اسکناس ارز را محدود به انجام معاملات در مرکز مبادله ایران کرده است که این اقدام زمینه کاهش فعالیت صرافان غیرقانونی، شناسایی بازیگران بازار ارز و نظارت بر فعالیت‌های آنان را فراهم خواهد کرد.
نظر شما