در یک سال گذشته، اقتصاد ایران با چندین شوک سیاسی و امنیتی مواجه شده است. افزایش تنشهای نظامی و امنیتی منطقه، عملیات طوفانالاقصی، حمله تروریستی به کرمان، پاسخ ایران به تروریستها در پاکستان، حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران، عملیات وعده صادق، شهادت آیتالله رئیسی، ترور اسماعیل هنیه در تهران و سیدحسن نصرالله در لبنان، از جمله رخدادهایی بود که پتانسیل اثرگذاری جدی بر بازار ارز را داشتند، اما تجربه یکسال گذشته نشان داد که نرخ ارز در بازار غیررسمی در کریدوری مشخص ثابت باقی مانده است. در مقاطع کوتاهمدت و بعضا یک روزه، پس از تحقق چنین رویدادهایی، به دلیل افزایش سطح ریسک ژئوپلتیک، گاهی افزایش ناگهانی قیمت دلار، ناشی از افزایش هیجانات کاذب رخ میدهد، اما تجربه مشابه تمامی شوکهای یک سال گذشته، همگرایی نرخ ارز به قیمتهای پیش از رویداد را نشان میدهد. به بیان دیگر، نرخ ارز تحت اثر تحولات بخش بنیادی اقتصادی نظیر تداوم مهار رشد نقدینگی، وضعیت تجاری و درآمدهای ارزی کشور است که بر همین مبنا وضعیت باثباتی را تجربه میکند و شوکهای برونزا، اثرگذاری قابل توجهی بر تغییر کانال نرخ را ندارد.
نرخسازیهای کاذب در کانالهای تلگرامی، پمپاژ اخبار جعلی و آمارسازیهای متعدد به منظور ایجاد موج روانی و نگرانی ناشی از بروز حوادث سیاسی، شاید به طور موقت بر بازار ارز تأثیر اندکی بگذارد و بازار را با نوساناتی مقطعی رو به رو کند، اما به سرعت نرخ ارز به کانال تثبیت شده خود مجددا بازخواهد گشت و افرادی که با هیجانات ساختگی وارد این بازار شدهاند، متضرر خواهند شد.
حفظ نرخ ارز در یک کریدور مشخص، به این معنا است که نوسانات ارزی در محدودهای کنترلشده رخ داده و از افزایش یا کاهشهای ناگهانی جلوگیری شده است. این توفیق مقام پولی علاوه بر اینکه توانمندی بانک مرکزی در مدیریت بحرانهای ارزی را نشان میدهد، اعتماد کارگزاران اقتصادی به تداوم ثبات ارزی و قدرت پیشبینیپذیری را نیز افزایش داده است.
متاسفانه در روزهای گذشته نیز، پس از شهادت سیدحسن نصرالله، در بازار ارز مجدداً تحرکات نگرانکنندهای از سوی گروههای ذینفع افزایش نرخ ارز مشاهده شده است. دلالان ارزی با بهرهگیری از موجسازی برای ایجاد التهاب کاذب در بازار، سعی در ایجاد جهشهای ناگهانی در قیمت دلار دارند. این گروهها با جریانسازی و ایجاد نگرانیهای روانی کاذب برای جامعه به دنبال کسب سود از نوسانات مقطعی بازار ارز هستند. با آگاهی عموم جامعه و کارگزاران اقتصادی از تحولات بخش حقیقی موثر بر نرخ ارز و هوشیاری نسبت به موجسازیهای کاذب در فضای مجازی، میتوان انتظار داشت تا ذینفعان افزایش نرخ ارز به اهداف خود دست نیابند و اینبار نیز مانند گذشته ناکام بمانند.
نظر شما